تفسیر المیزان و معیارهای نقد

نویسندگان

سید رضا موسوی

میثم تارم

چکیده

تفسیر المیزان، با استفاده از«تفسیر قرآن به قرآن» و استخراج مقاصد الهی با استناد به آیات همگون، توانسته است مبهمات بسیاری از آیات الهی را تبیین کند و یکی از بی نظیرترین تفاسیر را به جهان اسلام تقدیم کند. یکی از ویژگی های برجسته «المیزان»، شیوه های نقد علامه طباطبایی، بر آرای تفسیری دیگر مفسران است، که در این مقاله نگارنده کوشیده است تا با مطالعه بیش از نیمی از تفسیر المیزان،  گونه های نقد را در آن جستجو کند. علامه طباطبایی، با معیارهایی چون ناسازگاری با ظاهر آیات، ناهمگونی با صدر و ذیل آیه، استفاده از سیاق آیه، بهره جویی از قواعد نحوی و واژه شناسی، استفاده از تاریخ، شناخت مکی و مدنی و نقدر مطلق انگاری علوم تجربی، نگره های دیگر مفسران و رویات را نقد کند. در این نوشتار به دیدگاه علامه در مورد «زبان قرآن»، به عنوان یک موضوع مبنایی، در تفسیر و نقدر آرای دیگران و نیز به نظریه «عدم حجیت ظواهر قرآن»، که به خطا به همه اخباریون منسوب است اشاره شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

معیارهای فهم و نقد حدیث در تفسیر المیزان

تعیین معیارهایی برای نقد حدیث و توجه به نکاتی در فهم حدیث از جمله اموری است که ریشه در روایات پیامبر اکرم (ص) و ائمه اهل بیت (ع) دارد و از دیرباز مورد توجه بوده است . با اینهمه در غیر حوزه فقه ، حدیث پژوهان در داوری در باره احادیث بسیار احتیاط کرده اند و این احتیاط در حوزه روایات شیعی آن چنان شدید بوده است که کمتر نگاشته ای مستقل در این باره شکل گرفته و موارد انگشت شمار آن هم ، منحصرا متعلق به ...

15 صفحه اول

چگونگی نقد آراء فخررازی در تفسیر المیزان

تفسیر المیزان، به منزله میزان و سنجش بسیاری از تفاسیر دیگر است. از جمله آن تفاسیر، تفسیر مفاتیح الغیب فخر رازی است که علامه طباطبایی به طور گسترده به بررسی و نقد آن پرداخته است. در این بررسی علامه طباطبایی سه نوع دیدگاه نسبت به آراء تفسیری فخر رازی دارد: در مواردی از جمله: مطابقت با سیاق آیات قرآن، مطابقت با روایات، مطابقت نظر فخر رازی با نظر علامه، استناد به برخی از بیانات تفسیر مفاتیح الغیب، ...

متن کامل

معیارهای انسانیت در قرآن با تأکید بر تفسیر المیزان

از منظر قرآن، خالق هستی تاج کرامت بر سر آدمی نهاده، وی را جانشین خود در زمین معرفی کرده است. پرسش تحقیق این است که معیارهای انسانیت در قرآن، با تاکید بر تفسیر المیزان، کدامند؟ در آموزه‌های قرآن، از مثلث معیار سخن رفته است: ایمان، عمل صالح و علم. مس وجود آدمی تنها با کیمیای ناب ایمان و عمل صالح به زر تبدیل خواهد شد و آمیختگی آن دو با علم، بر رفعت درجات معنوی انسان خواهد افزود. در منطق قرآن، علم،...

متن کامل

تفسیر المیزان و اسباب نزول

 بررسى و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در تفسیر »المیزان« اثر علامه طباطبایى است. وى براى اسباب نزول اهمیّت چندانى قایل نیست و براى آن، جایگاه ویژه‌اى در نظر نگرفته و آن را در »بحث روایى« بیان مى‌کند و همان گونه که روایات تفسیرى را گاه بحث مى‌کند، روایات شأن نزول را نیز مورد نقد و تحلیل قرار مى‌دهد. استنباط و اجتهاد شخصى راویان، وجود روایات متناقض، وجود نقل به معنى و نفوذ اسرائیلیات از مهم‌ترین عل...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه دین پژوهی و کتابشناسی قرآنی فدک

ناشر: دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

ISSN

دوره 2

شماره 5 2012

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023